October 16, 2015

Zgjidhja e problematikes së numerimit; "NJEZET" e "DYZET" ?

Prej dekadash në këto hulumtime, ma n' fund Eqrem Çabej paska patur të drejtë se, pa dialektoren nuk do ia arrijmi ti zberthejmi fjalët e gjuhës shqipe, Eqrem Çabej:"Më fjalët e dialektorës mbështetët parimishtë e për një pjesë të madhe arsyetimi ynë në hetimin e burimit të shumë fjalëve të shqipës, ato fjalë dialektore janë për ne çelësi, janë si fosile drejtuese për gjurmime të mëtejme."

Eqrem Çabej:Më fjalët e dialektorës mbështetët parimishtë e për një pjesë të madhe arsyetimi ynë në hetimin e burimit të shumë fjalëve të shqipës, ato fjalë dialektore janë për ne çelësi, janë si fosile drejtuese për gjurmime të mëtejme.

Nuk është këtu venditë shtjellohet në hollësi çështja, mjaft e diskutuar dhe ende e diskutueshme,nëse ruhen ende në gjuhën shqipe relike apo copëza të fjalëve të mbetura trashëgim nga njënënshtresë para-indo-europiane-mesdhetare e zhdukur që në epokat e lashtatë historisë.
Si për të tjera gjuhëindoeuropiane, edhe për shqipen në parim mundësia pa tjetër është e dhënë që disa elemente leksikore sidomos të kulturesmateriale të trevës mesdhetare të kenë hyrë në kohën parahitorike, protohistorike ose antike nga ndonjë gjuhë jo-indo-europiane e kësaj treve ose e Lindjes së vjetër.
Mohimi i kësaj mundësie nuk do të ishte dëshmi e njëqëndrimi shkëncor objektiv, ku me të vërtetë, një dijetar pozitiv si Gustav Majeri ka vënë në dukje si fakt të rëndësishëm që në gjuhën shqipe gjejmë një sasi fjalësh që sipas gjithë gjasash nuk janë indoeuropiane e për të cilat mund të mendohet që i përkisnin gjuhës së banorëve të parë eqë pastaj depertuan në shqipen; ai vetëfjalën "shegë" e bie të ardhur prej një gjuhe Lindore, nga e cila rrjedh edhe emri i kësaj peme në greqishten.
Prej një nënshtresetë para IE që Jokli e shpjegon doken e dikurshme të "kuvadës" (mërkoshit)në ndonjë krahinë të izoluar të vendit dhe mënyrën e numërimit "njëzetsh" në (Njëzét- e- Dyzét )* në gjuhën shqipe.
Mendimi i M. La Pianësse, fjalët e shqipes që nuk gjejnë përgjigjie në të tjerat gjuhë indo-europiane qenkan me mijëra dhe se ne gjendemi sot përpara një mase imponuese të fjalëve nga kjo shtresë e lashtë të një gjuhës jo-indo-europiane, pra para-indoeuropiane, që neve ky pretendim na duket i tepruar.
*********************************************
Zgjidhja e problematikes së numerimit; "NJEZET" e "DYZET" 


nga Dradan Leka;

A e dini  se nga erdhi numerimi në; "Njëzét" e "Dyzet" ?

Më duket se à shumë e let kjo kur ndjekim udhezimet e Cabejit;fjalët e dialektores janë për ne çelësi i hetimeve të gjuhës shqipe !
1."nji shék" drith ka= 20 kilogram !
2."dy shéka drith bajnë; =40 "katerdhet" kilogram !

*P.S: shkruhet "dysék" që japin (dyzét) dhe bajnë;
=40 "katerdhet" kilogram !

Kuptohet pra se, do ishte shumë e gjatë deh e ngatrruar që të thuhet; "katerdhet" pra pse mos të thuhej; "dy shéka" që është e njëjta me gjuhën e sotme; dyzet ?
Ky evoluim na sjell ndermend sot edhe hecjen e fjalês;
= "Tungjatjeta" e cila ka hecur me kohen dhe sot është thjeshtua në;
=Tung !


A nuk është kjo deshmi se, gjuha shqipe di të zhvillohet dhe perparoje edhe me kohën ? 

Dardan Leka; për Rilindjen=ilire=